نام اندیشمندان: ایرانی – اسلامی -  غربی و دیگر نقاط جهان
*** تمامی شعرای ایرانی اندیشمند بوده اند که با ذوق هنری شان، اندیشه هایشان را به شعر درآورده اند.
1. ایران در دوران باستان:
آیین مهر
زرتشت
مانی
مزدک
2. اندیشمندان مسلمان: 
ابواسحاق جویباری
ابوحفص سغدی
ابوزراعه معمری
ابوسعید ابوالخیر
ابوسلیک گرگانی
ابوشعیب هروی
ابوشکور بلخی
ابوطاهر خسروانی
ابوطیب مصعبی
ابوالحسن آغاجی
ابوالخطیر گوزگانی
ابوالفضل بیهقی
ابوالفرج رونی
ابوالعباس رابینجانی
ابولعلای گنجه‌ای
ابوالعلاء شوشتری
ابوالموید بلخی
ابوعبدالله جنیدی
ابو منصور دقیقی
ابن مقفع
ابن خفیف
ابهری
اثیر اخسیکتی
ازرقی
ادیب صابر
استغنائی نیشابوری
اسد گرگانی
اسدی طوسی
امام محمد غزالی
امام علی (ع) [نهج البلاغه]
انوری
باباطاهر عریان
بدرتفلیسی
بدیع بلخی
بسام کورد
بشار مرغزی
بلفرج رونی
بلاذُری
بلخی
بخاری
بندار رازی
بوالمثل بخارایی
میرزا نصرالله بهار شیروانی
ترکی کشی ایلاقی
جمال‌الدین عبدالرزاق اصفهانی
حکاک مرغزی
حاجی زین العابدین شروانی
حنظله بادغیسی
جمال خلیل شروانی
خاقانی شروانی
خبازی نیشابوری
خسروی سرخسی
خواجه عبدالله انصاری
خیام
دقیقی
دینَوَری
ذوالفقار (سیدقوام الدین حسین ابن صدرالدین علی شروانی)
رابعه قزداری
رابعه بلخی
ربیعا گودرزی
رشیدالدین وطواط
رودکی
رونقی بخارایی
سپهری بخارایی
سنایی
سوزنی سمرقندی
سیبَویه
شاکر جلاب
طاهرچغانی
طاهر فضل بلخی
طیان ژاژخا
عباس مروی
عبدالحمید غزنوی
عبدالغدیر جیلانی
عسجدی
عثمان مختاری
عطار
عماره مروزی
عمعق بخاری
عنصری
عیوقی
غضائری رازی
فخرالدین اسعد گرگانی
فرالاوی
فرخی سیستانی
فردوسی
فلکی شروانی
فیروز مشرقی
قابوس وشمگیر
قطران تبریزی
قمری جرجانی
قوامی رازی
قوامی گنجه‌ای
کافرک غزنوی
کسایی مروزی
لبیبی
لوکری
مجیرالدین بیلقانی
محمد پسر وصیف سجزی
محمد سگزی
محمد عبده کاتب
محمود وراق هروی
مسعود سعد سلمان
مسعودی مروزی
معروفی بلخی
معزی
معنوی بخارائی
مُقاتل ابن بکری
منتصر سامانی
منجیک ترمذی
منطقی رازی
منوچهری
منصور حلاج
مهستی گنجوی
ناصرخسرو
نظامی گنجوی
نظام الملک(سیاست نامه)
نظیمی سمرقندی
نوبخت
مشکوری- احمد
هُجویری
ابن بطوطه
ابن خردادبه
ابن خلدون
ابن رشد
ابن سینا
ابن طاهر بغدادی
ابن طفیل
ابن هیثم
ابن یونس
ابوحنیفه دینوری
ابو جعفر خازن خراسانی
ابوحامد کرمانی
ابوریحان بیرونی
ابوالعباس نیریزی
ابو سهل بیژن کوهی
ابوسعید سجزی
ابوعبدالله محمد بن عیسی ماهانی
ابوعبیدالله عبدالواحد بن محمد جوزجانی
ابومنصور موفق هروی
ابو معشر بلخی
احمد بن طیب سرخسی
اسفراینی
بدیع‌الزمان جزری
ثابت ابن قره
جابر بن حیان
خازنی
خواجه نصیرالدین طوسی
خوارزمی
خیام
شیخ بهایی (بهاءالدین عاملی)
شیخ مفید
زرین دست
کمال‌الدین فارسی
علوی شیرازی
غزالی
غیاث الدین جمشید کاشانی
فارابی
شریف ادریسی
محمد مقدسی
ابن نفیس
ابن الحائک
قطب‌الدین شیرازی
محمد بن زکریای رازی
محمد عوفی
مقیم ارزنی
یعقوبی (ابن واضح)
ابن رسته
ابن فضلان
ابوزید بلخی
محمدبن حصار
فاطمة محمد الفهری
ابن ماجد
زکریای قزوینی
ابوالقاسم زهراوی
امیرخسرو دهلوی
رکن دعویدار
سعید هروی
سراجی سگزی
شهاب مهمره
آذری طوسی
ابن حسام
ابن یمین
امیرشاهی سبزواری
باباافضل کاشی
بابا سودایی
بدر جاجرمی
بابافغانی شیرازی
بساطی سمرقندی
جامی
جهان خاتون
حافظ
خواجوی کرمانی
خیالی بخارایی
رضای سبزواری
کیکاووس رازی
زراتشت بهرام
سعدی
سلمان ساوجی
سیمی نیشابوری
شاه داعی شیرازی
نعمت‌الله ولی
شرف‌الدین رامی
شهاب ترشیزی
شیخ اطعمه
امین‌الدین بلیانی کازرونی
طالب جاجرمی
عبید زاکانی
عصمت بخاری
عماد فقیه کرمانی
غیاث‌الدین جلایر
غیاث شیرازی
قاسم انوار
کاتبی ترشیزی
کمال‌الدین اصفهانی
کمال خجندی
نزاری قهستانی
نظام‌الدین محمود قاری
مجدالدین همگر
مغربی تبریزی
مولوی

همام تبریزی   

 ادیب صابر        

عمعق بخارایی  

انوری

فرید الدین عطار نیشابوری      

نظامی 

شیخ روزبهان   

عبد القادر گیلانی         

خاقانی 

شروانی 

محمد عوفی    

حسن غزنوی   

خواجه رشیدالدین وطواط

امیر خسروی دهلوی 

شمس تبریزی  

زاهد گیلانی      

خواجه کرمانی  

محمود شبستری         

نجم الدین رازی           

قاضی بیضائی   

ابن یمین          

عطا ملک جوینی         

شهین شیرازی            

جنیدشیرازی 

کمال الدین اصفهانی    

جمال الدین اصفهانی   

ابو هادی مراغهای        

غیات الدین

میر علی شیر نوایی     

شیخ بهایی

بیدل دهلوی    

وحشی بافقی   

عبد القادر بیدل          

زیب النسامخفی         

صائب تبریزی

بیدل دهلوی
امیر خسرو دهلوی
هاتفی خرجردی
میررضی آرتیمانی
واله هروی
ناظم هروی
محتشم کاشانی
میرزامعزفطرت
فوقی یزدی
کلیم کاشانی
زیب النساء مخفی
قدسی
ملا شیدا
منیر لاهوری
زلالی خوانساری
نجیب کاشانی
حزین لاهیجی 
خورشیدبانوناتوان
هاتف اصفهانی
آذر بیگدلی
ابراهیم نادری کازرونی
وصال شیرازی
قاآنی شیرازی
فروغی بسطامی
یغما جندقی
نشاط اصفهانی
مطیع
صدرالسادات کازرونی
کوثر علیشاه همدانی
رضاقلی خان هدایت
صباحی بیدگلی
میرزا عبدالباقی طبیب اصفهانی
 
3. ایران در دوران معاصر:
میرزا ملکم خان
آخوندزاده
آیت الله نایینی
شیخ فضل الله نوری
آخوند خراسانی
آقاخان کرمانی
عبدالرحیم طالبوف
ملک اشعرای بهار
صور اسرافیل
میرزاده عشقی
دهخدا
محمد علی فروغی
سید حسن تقی زاده
ایرج میرزا
عارف قزوینی
محمد علی جمال زاده
حسین کاظم زاده ایرانشهر
مهرداد اوستا
محمدتقی بهار (ملک‌الشعرا)

جلال الدین علی میر ابوالفضل 

میرزا اسد الله خان غالب          

رضا قلی خان هدایت                           

ابراهیم پور داوود                    

حسن رشدیه   

فرخی یزدی

غلامرضا روحانی 
محمد روحانی(نجوا کاشانی)
ادیب برومند
محمدحسین بهجت (شهریار)
هوشنگ ابتهاج (سایه)
بهمن بزرگی نوشهری
رهی معیری
حیدر یغما
منوچهر سعادت نوری
معینی کرمانشاهی
حمیدی شیرازی
محمد حسین بهجتی اردکانی (شفق)
فخرعظمی ارغون
پروین اعتصامی
ژاله قائم مقامی
حسین پژمان بختیاری
هادی وطنی (هموطن)
محسن وطنی
حسن یعقوبی
هورمزد یعقوبی نژاد
حمید سبزواری
محمود عنبرانی
عباس خوش عمل کاشانی
نصرالله مردانی
مهدی فرجی
محمد علی صالحی طالقانی
محمود سراجی ( م. س شاهد)
حسین جنتی
فرخی یزدی (تاج الشعرا)
سید محمد کردستانی (میرزادهی عشقی)
سید احمد حسینی (مرحوم سید احمد حسینی)
قیصر امین پور
فربود شکوهی - میرزا جلوه گیلانی
علی اسفندیاری (نیما یوشیج)
مهدی اخوان‌ثالث
احمد شاملو
علیرضا قادری (علیرضا راهب)
هوشنگ ایرانی
فریدون مشیری
بهمن بزرگی نوشهری
رباب محب
فروغ فرخزاد
بیژن الهی
پرویزاسلامپور

احمدرضا شعله 

احمد رضا احمدی                    

جلال آل احمد 

احمد اللهیاری 

بزرگ علوی     

رضا امیر خانی  

ژاله آموزگار     

نادر عنقا           

صادق عنقا       

سید اعلان بهار            

سیمین بهبهانی           

سیمین دانشور            

محمود دولت آبادی      

هوشنگ ابتهاج            

عمادخراسانیپروین اعتصامی           

فروغ فرخزاد   

هوشنگ گلشیری        

رضا قلی خان هدایت   

صادق هدایت   

محمداقبالفرزانه 

آقایی پور           

محمد رضا شفیعی کدکنی       

احمد کسروی  

اسماعیل خویی            

محمود کیانوش            

ابوالقاسم لاهوتی          

هوشنگ مرادی کرمانی           

میرزاده عشقی             

فریدون مشیری          

منصورخراسانی 

نادر نادر پور     

احمد ضابطی    

سعید نفیسی   

منوچهر سعادت نوری  

نیما یوشیج      

نصرت رحمانی  

رهی معیری     

بهرام صادقی    

کیومرث صابری                       

سهراب سپهری           

محمد حسین شهریار  

احمد شاملو     

داریوش شایگان          

مهدی شجاعی 

فریدون تولایی            

آرش حجازی    

زویا پیرزاد

حیدر یغما        

شمس لنگرودی           

بیژن ترقی       

سیما یاری 

رضا حیرانی      

حیدر احمدی   

نادر نادرپور     

منوچهر آتشی 

سیاوش کسرایی

یدالله رویایی
بهرام اردبیلی
منوچهر آتشی
محمدرضا شفیعی کدکنی
سهراب سپهری
علی باباچاهی
هوشنگ چالنگی
علی عبدالرضایی
مهردادفلاح
هرمزعلیپور
محسن عمادی
بهزادخواجات
سعید مهدیان
نازنین نظام شهیدی
مهرنوش قربانعلی
پگاه احمدی
ناما جعفری
رزا جمالی
قربان بهاری
حسین مظاهری کلهرودی
شکوهه عمرانی
سید رضا صانعی کاشانی
فریاد شیری
سحر توکلی
محمد روحانی(نجوا کاشانی)
احمد امیری
جعفر ابراهیمی
علی باباجانی
محمود پوروهاب
زهرا دُرّی پاییز
مصطفی رحماندوست
عباسعلی سپاهی یونسی
افسانه شعبان نژاد
اسدالله شعبانی
محسن صالحی حاجی آبادی
یحیی علوی فرد
شکوه قاسم‌نیا
محمود کیانوش
مهری ماهوتی
تقی متقی
مهدی مرادی
بیوک ملکی
سید احمد میرزاده
عرفان نظر آهاری
بابک نیک طلب
سید سعید هاشمی
حمید هنرجو
عباس یمینی‌شریف
عبدالحسین انصاری
پروین اعتصامی
احمد کسروی
صادق هدایت
فروغ فرخزاد
فریدون آدمیت
نواب صفوی
امام خمینی
آیت الله مطهری
مهندس بازرگان
آیت الله طالقانی
دکتر علی شریعتی
اخوان ثالث
نیما یوشیج
عبدالکریم سروش
احمد شاملو
صمد بهرنگی
صادق چوبک1377-1295
ایرج پزشک زاد – دایی جان ناپلئون
رضا براهنی
بزرگ علوی
خسرو گلسرخی
ساعدی
سهراب سپهری
احسان نراقی
سید حسین نصر
محمود دولت آبادی
احمد فردید1373-1289
داریوش شایگان
ابراهیم گلستان
آیت الله مصباح یزدی
مجتبی مینوی
مسعود فرزاد
احمد محمود1381-1310
سعید نفیسی
آرامش دوستدار
رضا داوری اردکانی

مجتهد شبستری

         

4. اندیشمندان غربی
تالس ملطی
آناکسیماندر ملطی
آناکسیمنس ملطی
فیثاغورس
زنوفانس
زنون ایلیایی
دموکریتوس
سقراط
زنوفون
افلاطون
دیوجانوس (دیوژن)
ارسطو
اپیکور
هراکلیتوس
فلوطین
سنت آگوستین
توماس آکویناس
فرانسیس بیکن
هوگو گروتیوس
گالیله
رنه دکارت
توماس هابز
بلز پاسکال
هنری مور
باروخ اسپینوزا
ایزاک نیوتن
ساموئل کلارک
لرد سوم شافتسبری
گوتفرید لایبنیتس
جیامباتیستا ویکو
فرانسیس هاچسون
دیوید هیوم
ولتر
دنیس دیدرو
ژان ژاک روسو
بارون هولباخ
آدام اسمیث
توماس راید
لسینگ
ادموند بروک
امانوئل کانت
فریدریش شیلر
یوهان گوتلیب فیخته
شلینگ
فریدریش شلایر ماخر
هگل
ژان-باپتیس لامارک
آرتور شوپنهاور
آگوست کنت
جیمز میل
لودویگ فورباخ
چارلز داورین
سورن کیرکه گاد
کارل مارکس
فریدریش انگلس
هربرت اسپنسر
میخائیل باختین
ارنست مارخ
فریدریش نیچه
امیل دورکهایم
زیگموند فروید
هربرت اسپنسر
جورج زیمل
تورشتاین وبلن
چارلز هورتون کولی
جورج هربرت مید
رتبرت ازرا پارک
ویلفردو پارتو
ماکس وبر
پیر دوهم
ادموند هوسرل
فردیناند دو سوسور
برتراند راسل
جروج لوکاس
مارتین هایدگر
ارنست کاسیرر
اریک فروم
رودولف کارناپ
ژان پل سارتر
آلبر کامو
لودویگ ویتگنشتاین
تئودور آدورنو
هربرت مارکوزه
سیمون دوبوار
فردریش نیچه
گوتلوپ فرگه
لویس کارول
لنین
کائوتسکی
برنشتاین
رزا لوکزامبورگ
پلخانف
تروتسکی
امیل دورکهایم
ویلیام جیمز
کارل مانهایم
سِر کارل ریموند پوپ
ریچارد رورتی
میشل فوکو
یورگن هابرماس
لیوتار
بودریار
فردریش فون هایک
نوآم چامسکی
پل ریکور
هانس-گئورگ گادامر
هانا آرنت
کرین برینتون
ساموئل هانتینگتون
نوام چامسکی
آبراهام مازلو
آلبر کامو
آلتوسر
آلفرد آدلر
آرتور ملزر
آدورنو
آلکسی دوتوکویل
آلن تورن
آلوین تافلر
آنتونی گیدنز
آنتونی آبرشال
آیزیا برلین
اینگلهارت
اپتر
اتین دو لا بوئتی
الیاس کانتّی
اسملسر
اسکینر
ادوارد شیلز
اریک جی هابزباوم
اریک سلبین
اریک ولف
اریکسون
انريكو داسل
اندی پین
اولسون
امانوئل سی یز
ایوان سچنوف
اینیس
بارینگتون مور
بوسا اِبو
بیتز
پائولو فري يره 
پرز زاگورین
پیتر کالورت
پيتر داکر
پیر بیل
پولی بیوس
تالکوت پارسونز
تدا اسکاچپول
ترنر
توماس پین
توماس اچ گرین
تیلور
تیلر
تیم مک دانیل
تیموتی ویکام ـ کراولی
داروین
دانيل بل
داوید
دلاپورتا
دریدا
دیانی کارش
دیوید رابرتسون
دوتریسی
دوناتلا دلاپورتا
جان مارکوف
جان فوران
جان والتون
جان پلامناتز
جان دُن
جان مک کارتی
جک گلدستون
جف گودوین
جین برنز
جیمز دوناردو
جیمز دیویس
چارلز تیلی
چالمرز جانسون
رابرت روزول پالمر
رابرت نیزبت
رابرت مرتون
رابرت گر
راسل دالتون
رالف ترنر
رایا دونایفسکایا
رولاند روث
ریچارد لاکمن
ریمون آرون
زاگورین
زبینگو برژینسکی
ژان ژاک روسو
ژان بودريار
سوروکین
سیدنی تارو
شيلر
فدریکو گارسیا لورکا
فرانسوا ليوتار
فريتز ماکلوپ
کاترین کورلی
کارل اشمیت
کارل مانهایم
کارل گوستاو یونگ
کارن هورنای
کارولین‌ هارتورنتوایت
کالون
کاستلز
کلاوس اوفه
کرایگ کالهون
کرچ
کروک
کورنلیوس کاستوریادیس
کیلیان
کِیت نَش
گاسفیلد
گاتانا موسکا
گرلاخ
گری مارکس
گرین
گئورگ لوکاچ
گوردن آلپورت
گوستاو لوبون
گوستاو گوتي يرز
گیدو دورسو
لاکلاو
لانس بنت
لچک کولاکوفسکی
لرد کلارندن
لوبون
لورنز فوم اشتاین
لوییس کیلیان
لوتر
لی فورد ادواردز
ماکیاولی
ماکس وبر
مارکس
مارک پوستر
ماری دو کندرسه
ماریو دیانی
مایر زالد
مایکل تایلور
مانکور اولسون
مانوئل كستلز
ملوچی
مک لوهان
مونتسکیو
مولر
موفه
می یر
میکل آنجلو آنتونیو
نیل اسملسر
والتر گلدفرانک
والنتین م. مقدم
ولتر
ویلبرت ای مور
ویلیام کورن‌ هاوزر
هانس ایسنک
هگل
هربرت اسپیرو
هربرت بلومر
هربرت مید
هربرت مارکوزه
هری اکشتاین
هیتر
هیمنس

5. غیره:
شینتو
تائو
بودا
هندو
کنفوسیوس

جینیسم


ادامه دارد.

نیاز به ویرایش نیز دارد.